Vriendelijk nemen ze de rolstoel over en zetten er meteen de pas in. We praten wat over hoe mooi deze stad is, waar zij en wij vandaan komen en zo meer. Maar de vermoeidheid slaat toe en ze worden stiller. Ik hoor hun ademhaling zwaarder gaan en denk dat het beter is om te stoppen.
Dan zegt ineens de een: “We laten hem niet achter!”
“Nee, dat doen we niet, hebben we nooit gedaan” zegt de ander.
Zwijgend duwen ze mij verder naar boven maar de stemming is omgeslagen. Dit is geen vriendelijke hulp meer, het is nu bittere ernst. Ze zijn plotseling weer een jaar of 20 en terug aan het front, op de vlucht voor de vijand en verantwoordelijk voor een gewonde kameraad. Vastbesloten gaan ze door, puur op wilskracht. Af en toe wisselen ze een paar korte woorden met elkaar. Ze spreken elkaar moed in en checken zo of de ander het nog volhoudt. Ik weet niet welke vijand hen in hun hoofd achtervolgt. Maar het gevaar is ernstig genoeg om hoe dan ook door te gaan.
Dan zijn we boven en de gevaren uit de oorlog zijn geweken. Net zo snel zijn ze met hun gedachten weer terug in Praag. Weer gearmd met hun vrouwen nemen ze vrolijk afscheid. Die hebben niets gemerkt van deze reis door de tijd.
Soms kan ik wel eens mopperen op alle nadelen die het leven met een handicap met zich meeneemt: ontoegankelijkheid, uitsluiting of niet serieus genomen worden. Maar soms leidt het tot heel bijzondere situaties. Een ervaring als deze zou ik zonder rolstoel nooit hebben meegemaakt: een rechtstreeks kijkje in het leven met een oorlogstrauma dat zelfs een psycholoog niet snel zal ervaren.
Zijn de voordelen alle nadelen waard? Ik weet het niet, maar het kan je leven enorm verrijken.