De 1e rolstoel – opvouwbaar, verder standaard
Mijn vrouw en dochter haalden me over om bij grotere afstanden toch een rolstoel te gaan gebruiken, via de Wmo aanvraag kwam er een opvouwbare rolstoel met 24” wielen, losse beensteunen en een plank met kussen. De zaak moest achter in de kofferbak passen, dat bepaalde voornamelijk het vouw type. Wisten wij veel!
Die plank herinnerde ik mij van de revalidatietijd, je zit dan stabieler, want een hol slap zeil drukt je billen samen, zodat je instabiel zit. Er zijn ook vouwrolstoelen met een stugge zitting en goede geprofileerde kussens, maar dat realiseerde ik me toen niet.
In de dagelijkse praktijk leer je snel. Zo ging ik in Arnhem naar een winkelcentrum waar een rolbaan omhooggaat. Die nam ik gewoon vooruit, en lag prompt op mijn rug. Dus zoiets doe je één keer. Ik kom er nog steeds, maar draai de rolstoel nu wel met de rug in de rolrichting omhoog en vooruitkijkend omlaag.
Door mijn lange benen stonden de voetplaten op de uiterste stand. Daardoor bleef ik vaak op hobbels e.d. hangen, waarbij je echt moest oppassen om er niet uitgewipt te worden.
Had ik bij die 1e rolstoel meer geweten, dan zou de keuze daar zeker niet op uitgekomen zijn, het was gewoon een gammel moeilijk hanteerbaar exemplaar, waarbij het in-/uitladen een puzzel op zich vormde met 8 losse onderdelen. Toch reed ik er ruim 8 jaar mee rond.
Mijn 2e rolstoel, vast frame weer standaard
Inmiddels ervaringsdeskundig en ook techneut ging ik mij verdiepen in frames, bouw & ergonomie van de diverse types en producenten. Bij toeval kwam ik in contact met O4 en was enthousiast over hun mogelijkheden en kennis. Ik dacht via de Wmo een O4 rolstoel te kunnen realiseren, maar tot mijn verwondering gaf de gemeente aan met O4 geen zaken te doen. Dus werd het weer een Quickie rolstoel, maar nu type Argon 2 met een dik kussen in maximale standaardmaten.
We kozen voor een andere auto, waar de rolstoel in zijn geheel met een takel in/uit gezet wordt. In een volgend idee van Gé ga ik daar uitgebreid op in, met foto’s.
Pluspunten nieuwe Quickie:
- Robuust en degelijk; over strand, duinen en hobbelige bergpaden gereden
- Zitcomfort; ondersteunde de bovenbenen goed over volle lengte en zat stabiel
- Hanteerbaarheid; geen losse onderdelen, rug plat, takel aanhaken en gaan met de banaan
- Zwaartepunt ver naar achter; heel makkelijk mee achterover wippen (voorwielen omhoog)
- Anti-kiep voorziening heel fijn afgesteld; vertrouwen dat ik echt niet achterover kon kiepen
Echter door de eis ‘standaard voorziening’ was er weer geen juiste afstemming op mijn fysieke maten, enigszins gecompenseerd met het reeds genoemde kussen. Achteraf een slecht idee: door het verkeerd pakken van de hoepels liep ik forse rug- & schouderklachten op. Deze Quickie rolstoel heb ik maar 4 jaar gebruikt. Normaliter gaat zo’n hulpmiddel 7-8 jaar mee, wat ook voor de gemeente de afschrijftijd is. Dus jammer voor mij, maar ook geen kosten efficiënte oplossing.
Mijn 3e eindelijk volledig op maat gemaakte vast frame rolstoel
Inmiddels weer wijzer geworden, wist ik samen met een deskundige ergotherapeut de gemeente ervan te overtuigen, dat een op maat gemaakte rolstoel voor mij de enig juiste optie is. Ik loop nu zo wankel, dat ik me aan de dakrail van de auto moet vasthouden als ik naar de achterklep schuifel.
Het werd uiteindelijk een O4 OlympicHopper zonder armleuningen, met sterke koolstofvezel spatborden en het verstelbare RCA-Seat System. Ik zit super comfortabel, verstel de hellingshoek van de rugleuning met stapjes van 3 graden tussen 90-120. De zitting is licht naar achteren hellend. Bij het aanmeten vult O4 zeer uitgebreid allerlei fysieke gegevens in een database in en maakt via een 3D scan van je lichaam een analyse, op basis waarvan de optimale stoel voor jou wordt gebouwd.
Daar kwam vanwege mijn lange benen ook al snel het dwingende advies van de niet standaard 26” wielmaat uit. Helaas paste de elektrische Emotion M15 ondersteuning daar niet meer op en moest er iets anders komen. De keuze was beperkt. Daarover schrijf ik in het volgende idee van Gé.
Hoepels
Standaard heeft een rolstoel ronde RVS of aluminium hoepels met een diameter van 15-18 mm. Ze zijn vaak glanzend gepolijst of mat geborsteld. Tijdens het gebruik loop je gemakkelijk diepe krassen of akelige bramen op. Krassen schuur je met schuurpapier (korrel 200-300) weer glad, bramen haal je weg met een zoetvijl. Als je ze daarna door je hand laat glijden moet je niets voelen!
Je staat er niet zo bij stil, maar hoepels bepalen sterk het rijcomfort en de “grip”. Zelf heb ik nu over de hoepels dikke rubber bekleding. Dat is goedkoop, maar bij hoge snelheid loop je het risico van verbrande handen. Er zijn verschillende profielen in de handel. Zie voorbeelden hiernaast van Invacare.
Het summum zijn de Gekko hoepels met een scheefliggend eivormig profiel en alleen aan de bovenzijde stroef rubber. Een set (2st + verzending) kost ca. € 500. Via de Wmo zal dat lastig te realiseren zijn, maar probeer het direct bij de aanvraag van een nieuwe rolstoel. Geef in elk geval te kennen, dat je de verschillende types kent en zelf wil bepalen hoe je rijdt, zowel bij droog als bij nat weer, want dat maakt echt verschil, ook metalen hoepels voelen Koud in de winter!
Banden en Ventielen
Standaard 24” banden worden met een bijna glad profiel of als blokjes (mountainbike. MTB) geleverd. Bij een MTB profiel neem je veel modder/klei mee naar binnen. Bij een glad profiel is dat uiteraard minder, maar als je een stoeprand op wilt heb je dan soms te weinig grip. Denk erover na wat voor jou het meest urgent is.
Normaliter is de druk ± 3 bar. Je kunt sensors op het ventiel kopen. Als de druk goed is zijn de sensors groen, bij een te lage of te hoge druk geel of oranje. Je wilt niet weten hoeveel energie het extra vergt als je op te zachte banden rijdt. Zelf had ik vrij veel last van lekke banden en daarom was mijn laatste set massief. Maar als je erg gevoelige gewrichten hebt is dat niet aan te bevelen, ook omdat het minder veert en dus meer schokt.
Mijn O4 rolstoel vraagt een banddruk van 6-10 bar (type autoventiel). Een normale fietspomp haalt zo’n druk niet, dus kochten we een moderne pomp met een manometer die zowel de fiets als auto banden aankan.
Voorwieltjes en vorkjes/gaffels
Er zijn kleine en grote voorwielen, met bijbehorende vorken in veel designs. Op mijn vorige Quickie Argon waren zelfs koolstofvezel vorken gemonteerd; niet handig, ik bleef veel last houden van “klapperende” wieltjes. Tijdens vakantie in Noorwegen brak zo’n wieltje compleet af. De monteur gaf direct aan slechte ervaringen te hebben met vorken van koolstofvezel en zette er twee metalen vorkjes voor in de plaats. En hoera: daarmee was het klapperen van de voorwielen voorbij. Leuke bijkomstigheid: de reparatie was gratis, omdat zoiets daar via de ziektekostenverzekering door de staat wordt betaald.
Conclusie
Over rolstoelen is nog veel meer te vertellen, oriënteer je (vooraf) goed. Maak een wensenlijst waaraan jouw rolstoel minstens moet voldoen. Vraag een ergotherapeut om hulp bij aanvraag en onderbouwing. In de basisverzekering zit 10 uur ergotherapie. Maak PROEFRITTEN en vergelijk. Jouw rolstoel bepaalt jarenlang een groot deel van jouw kwaliteit van leven. Kijk pas in 2e instantie naar kosten en geef functionaliteit, comfort en veiligheid absolute voorrang….
