Wel of geen stok gebruiken? That is the question.

Wel of geen stok gebruiken? That is the question.

Wel of geen stok gebruiken? That is the question.

Ik krijg nog weleens vragen over mijn stok van mensen met een beperking, maar ook van zorgverleners. Een stok zoals ik heb, hebben ze nog niet eerder gezien. Ik heb dan ook geen standaard stok, maar een stok die en opvouwbaar is, zelfstandig kan staan, en een lichtje heeft (dat het niet doet).

Ik heb niet altijd een stok gebruikt, ook al loop ik al heel mijn leven moeilijk. Stokken zijn niet altijd handig. Je loopt langzamer met een stok, met een stok  kun je moeilijker de stoep op of af en een stok kan vaak niet zelfstandig staan wat onhandig is als je beide handen vrij moet hebben. Aan de andere kant, kan de stok steun bieden bij het lopen, al moet je er wel anders voor gaan lopen. Kortom, een stok vinden die meer voor- dan nadelen voor je heeft is niet per se eenvoudig.

Deze blog gaat over stokken en waar je op moet letten, als je overweegt er een te gebruiken.

Waarom loop je NIET met een stok?

Deze vraag krijg ik nog weleens als ik niet met een stok liep. Mijn revalidatiearts vond op een gegeven moment dat het goed zou zijn als ik meer vanuit mijn heupen zou gaan lopen om mijn enkel te ontlasten. Ze dacht dat als ik met twee stokken ging lopen, ik meer vanuit mijn heupen zou gaan lopen. Zeker in het begin  vond ik het lastiger met stokken lopen dan zonder. Als je met stokken loopt kun je namelijk niet met je armen licht zwaaien om je evenwicht te bewaren of om je aan iets vast te grijpen als dat nodig is, zoals ik gewoon was. En hoe neem je de trap met twee stokken? Ik kon me dan niet meer aan de leuning vasthouden. Hoe neem ik een tas vol boodschappen mee als ik mijn handen vol heb aan stokken?
De fysiotherapeut vond het wel grappig dat ik naar therapie kwam gelopen met de stokken in een tas op mijn rug ipv de stokken te gebruiken. Uiteindelijk hielpen de stokken me ook niet om meer vanuit de heupen te gaan lopen, zoals de bedoeling van de revalidatiearts was. 

Waarom loop je WEL met een stok?

Ik merkte gaandeweg echter dat één stok gebruiken wel handig voor me was: voorbijgangers hielden meer afstand tot mij. Het prettige daaraan vind ik dat mensen mij of mijn rugzak minder makkelijk schampen. Als mensen of (straat)meubilair langs mijn voeten of benen schampt triggert dat een sterke schrikreactie, waardoor ik vaak mijn evenwicht verlies. Met stok schampen mensen mij minder snel, waardoor ik minder schrik en val.

Nadelen van de stok wist ik ook op te vangen: ik gebruikte een opvouwbare stok of een niet-opvouwbare stok met een ceintuur eraan geknoopt zodat ik  de stok kon wegbergen of op de rug kon dragen als ik het onhandig vond om de stok te gebruiken. Daarnaast schafte ik stokdoppen aan waarmee mijn stokken zelfstandig konden staan. 

Aandachtspunten bij de aanschaf van een stok

Een stok is een relatief goedkoop hulpmiddel. Het loont om meerdere stokken uit te proberen voor je een keuze maakt.

De stoklengte
Het is handig dat je rechtop kunt lopen met een stok. Veel maar niet alle stokken zijn in lengte verstelbaar, maar hebben wel een minimum en maximumlengte. Je hebt stokken voor kleinere en langere mensen.

De handgreep van de stok
Een goede grip op de stok is belangrijk. Je kunt kiezen voor een stok met een reguliere handgreep of met een ergonomische handgreep. Welke handgreep prettig is in het gebruik wordt mede bepaald door de stok dop.  Je hebt minder snel een ergonomische handgreep nodig als de stok dop schok dempend is in meerdere richtingen. Het maakt verder uit hoe je leunt op je stok bij gebruik en wat je persoonlijke voorkeur is.

De stok dop of stokpootjes
Je hebt verschillende soorten stokken: stokken met één poot, maar ook drie en vierpotige stokken. De drie- en vierpoot zijn stabieler dan de één potige stok, maar drie- en vierpoten kun je niet overal goed neerzetten omdat hun basis breder is. Om de poot zit vaak een stok dop die vaak maar niet altijd vervangbaar is. De drie- en vierpotige stok kunnen zelfstandig staan. De standaard stok met één poot meestal niet, tenzij je er een stok dop opzet met een brede basis zoals een klauwpoot of monsterpoot.  

Opvouwbaarheid stok
Stokken kunnen naast in lengte verstelbaar, opvouwbaar zijn. Opvouwbare stokken kun je makkelijker meenemen. Drie- en vierpotige stokken zijn in de regel niet opvouwbaar. Op een rolstoel, driewieler of scootmobiel kun je een stokhouder later monteren als je geen opvouwbare stok gebruikt.  

Accessoires die gecombineerd kunnen worden met de stok: klemmen, kikkers en lichtjes
In de winter kun je over de standaard stok dop heen een stok ijsklem (laten) monteren. Je hebt ook een zogenoemde stok kikker waaraan je je stok aan de tafel kunt hangen. Handig als je stok niet zelfstandig kan staan.
Aan stokken kunnen ook lichtjes zitten. Deze kunnen verwerkt zijn in het handvat van de stok of aan de stok geklemd worden. Met beide soorten stoklichtjes heb ik geen goede ervaringen. De lichtjes in de handgreep gaan snel stuk en de lichtjes die je aan de stok klemt vallen er af.  

Welke stok bij je past hangt af van hoe, waar en wanneer je een stok wilt gebruiken.

Meer tips en heel veel links naar wandelstokken kun je vinden in de Keuzehulp wandelstokken