Zittend douchen

Douchen is natuurlijk een belangrijke activiteit. De meeste mensen willen gewoon elke dag lekker kunnen douchen. Als staand douchen niet meer kan of niet veilig is, dan kan deze Keuzehulp je helpen om de beste ondersteuning te vinden om zittend te douchen.

Er zijn heel veel hulpmiddelen op de markt om veilig zittend douchen. Maar let op, het kan glad zijn in de douche door water en zeep. Het risico op vallen in de badkamer is groot. We gaan hier niet verder in op stroeve vloeren en andere aanpassingen. We beperken ons tot douche krukken, zitjes en stoelen. Hoe kies je de beste oplossing om zittend te douchen?

Laatst gewijzigd op 30 augustus 2023 door Scouters

Vier vragen

De Keuzehulp is opgebouwd uit vier vragen, zo formuleer je voor jezelf waaraan jouw ideale douchezit moet voldoen. Na elke vraag volgen een aantal hulpmiddelen die binnen deze categorie vallen, gevolgd door mogelijke voor- en nadelen.

Voordat je over gaat op het beantwoorden van de vragen van de Keuzehulp is het handig een aantal voorbereidende vragen voor jezelf te beantwoorden. Dat geeft je later sturing in het maken van de juiste keus. Eventueel kun je het hele proces ook samen met een ergotherapeut doorlopen.

Voorbereidende vragen en tips

Is het hulpmiddel alleen nodig voor het douchen of ook voor de toiletgang?
Helpt een mantelzorger of hulpverlener jou bij het douchen? Wat hebben zij nodig? Denk aan ruimte, waar kan iemand staan of zitten om jou goed te helpen? Denk ook aan een goede houding en de specifieke ruimte die daarvoor nodig is. Voorkom zoveel mogelijk dat iemand langdurig voorovergebogen moet staan
Wat weeg je? Wat is het maximale gebruikersgewicht van het hulpmiddel?
Kies je voor een zitje aan de muur, zoek dan uit wat het draagvermogen van de muur is.
Wil je de douchestoel mee kunnen nemen? Op vakantie? Een weekendje weg? Hoe ga je de douchestoel vervoeren?
Gaat de gemeente (Wmo) de douchestoel vergoeden? Ga je deze zelf betalen? Hoeveel mag de douchestoel kosten?

Snel verder naar de vier vragen

1. Maak je de transfer zelfstandig, met een beetje hulp of met een ondersteunend hulpmiddel?

Beantwoord je deze vraag met “ja”, dan zou je aan de volgende oplossingen kunnen denken:

A. Een douchekruk zonder rugsteun en armleuningen

Een douchekruk gebruik je om zelfstandig zittend te douchen. Je moet wel zelfstandig of met heel weinig hulp kunnen gaan zitten en opstaan. Eventueel in combinatie met een stevige handgreep aan de muur of stahulp, zoals een stok of rollator.

Mogelijke voordelen van de douchekruk:

  • Neemt weinig ruimte in
  • Relatief goedkoop
  • Verplaatsbaar en makkelijk mee te nemen
  • Makkelijk te kopen bij verschillende thuiszorgwinkels en webshops
  • Veel verschillende variaties
  • Douchekrukken zijn vaak in hoogte verstelbaar

Mogelijke nadelen van de douchekruk:

  • Geen rugleuning en armsteunen
  • Niet verrijdbaar
  • Geen ergonomische zitvormen
  • Niet stabiel en dus een risico op omvallen als je niet echt op het midden gaat zitten en moeite hebt met opstaan en gaan zitten

Prijsrange van de douchekruk:

De prijs van een douchekruk start bij € 25. Er zijn ook duurdere douchekrukken. Deze zijn meestal van betere kwaliteit en zien er soms leuker uit.

B. Een douchestoel met armleuningen en/of rugleuning

Er zijn verschillende soorten douchestoelen met armleuningen en/of rugleuning. In deze categorie heb je ook opklapbare douchestoelen. De keuze van de douchestoel kun je laten afhangen van ondersteuning, die jij nodig hebt tijdens het douchen.

Mogelijke voordelen van de douchestoel:

  • Armsteunen bieden je ondersteuning tijdens het gaan zitten en opstaan
  • Armsteunen geven je zijwaartse steun en voorkomen zijwaarts wegglijden
  • Verplaatsbaar en makkelijk mee te nemen
  • De meeste douchestoelen zijn in hoogte verstelbaar
  • Sommige douchestoelen hebben een zitting met uitsparing
    • Daarmee kun je ondersteek gebruiken
    • Hierdoor krijgt de douchestoel ook een toiletfunctie
    • En biedt meer ruimte om de stuit te wassen, af te douchen en te drogen

Mogelijke nadelen van de douchestoel:

  • Neemt wat meer ruimte in door de rugleuning en armleuningen
  • Neiging te kantelen als je teveel op één kant / armleuning leunt bij opstaan en gaan zitten

Prijsrange van de douchestoel met armleuningen en/of rugleuning:

De prijs is afhankelijk van de verschillende opties. Een eenvoudige douchestoel met armleuningen begint bij €50, maar kan al snel oplopen tot boven de €100. Wanneer je kiest voor een inklapbare douchestoel, zal de prijs meestal hoger zijn.

C. Een douchezitje aan de muur

Er zijn ook douchestoelen die aan de muur bevestigd kunnen worden. Een douchestoel aan de muur wordt vaak een douchezitje genoemd. Om te beslissen of  dit bij jou kan is het belangrijk te weten wat de draagkracht van de muur is waar je het douchezitje aan wilt bevestigen. Als de draagkracht van de muur niet voldoende is, of voldoende verstevigd kan worden, is het niet veilig om voor deze mogelijkheid te kiezen. Er zijn douchezitjes aan de muur, die ook op steunpoten op de grond rusten, die nemen een deel van de draagkracht over. Belangrijk om advies te vragen aan een deskundige.

Transfer naar douchezitje

Naast de draagkracht van de muur is het ook belangrijk te weten hoe je de transfers maakt. Het douchezitje is immers bevestigd aan de muur, dus die kun je na plaatsing niet meer verplaatsen. Om de transfers te maken naar het douchezitje is het nodig dat je stabiel kunt staan of voor een korte tijd kunt staan met/zonder ondersteuning.

Diverse soorten douchezitjes

Er zijn verschillende soorten douchezitjes voor montage aan de muur. Ze zijn er met of zonder rugleuning en/of armsteunen. Sommige douchezitjes hebben steunpoten zodat ze een groter draaggewicht hebben en er minder draagkracht van de muur nodig is. Lees verder voor andere opties.

Mogelijke voordelen van een douchezitje aan de muur:

  • Zitje en armleuningen opklapbaar, neemt weinig ruimte in, anderen kunnen staand douchen
  • Door de bevestiging aan de muur kun je zelf de gewenste hoogte kiezen, probeer dat dus goed uit voorafgaand aan de montage
  • Een aantal merken hebben zitjes met een uitsparing waaronder een ondersteek kan worden geschoven. Hierdoor krijgt het douchezitje ook een toiletfunctie. En biedt meer ruimte om de stuit te wassen en af te douchen
  • Een zitje met uitsparing vermindert het risico om onderuit te glijden
  • Een enkele heeft de mogelijkheid tot een draaibaar douchezitje; kan makkelijk zijn voor de transfers

 Mogelijke nadelen van een douchezitje aan de muur:

  • Sterkte/draagkracht van de muur moet voldoende zijn voor jouw gewicht plus gewicht douchestoel. Denk er ook aan of je soms met een plof neerkomt of dat je gedoceerd kunt gaan zitten
  • Niet mee te nemen naar een andere locatie

Prijsrange van een douchezitje aan de muur:

Prijzen lopen enorm uiteen, je vindt een douchezitje aan de muur al voor € 50, maar kan ook oplopen tot rond de € 700. Draaibare douchezitjes zijn vaak duurder.

2. Wil je een verrijdbare douchestoel en is er altijd iemand die je helpt?

Beantwoord je deze vraag met “ja”, dan zou je aan de volgende oplossing kunnen denken:

Douchstoel met kleine wielen

Vind je het belangrijk dat de douchestoel verrijdbaar is, maar is het geen probleem dat je het rijden en op de rem zetten niet zelf kunt doen? Wil je binnen de badkamer bijvoorbeeld van de douche naar de wastafel gereden kunnen worden? Of over het toilet? Zijn er geen drempels of waterkering binnen de badkamer? Dan is een douchestoel met kleine wielen een optie.

Wil je met de douchestoel ook naar de slaapkamer gereden worden, bedenk dan wel dat je met kleine wielen niet over een drempel kunt rijden en dat rijden over vloerbedekking zwaar kan zijn voor degene die moet duwen / trekken. Wel een drempel of vloerbedekking, kijk dan naar de oplossingen bij vraag 3.

Mogelijke voordelen van een douchestoel met kleine wielen:

  • Een aantal merken hebben een zitting met een uitsparing waaronder een ondersteek kan worden geschoven. Hierdoor krijgt het douchezitje ook een toiletfunctie. En biedt meer ruimte om de stuit te wassen en af te douchen
  • Met bovenstaande uitvoering kun je soms ook over het toilet gereden worden. Als je dat wilt, moet je wel goed opletten dat de afmetingen van je stoel voldoende zijn om over de toiletpot te rijden. Ook de afstand van de toiletpot t.o.v. de muur erachter kan cruciaal zijn om goed boven de opening van de toiletpot te rijden.
  • Toiletopening kan soms met een vulstop afgesloten worden, zo ontstaat een normale zitting
  • Douchestoelen met toiletopening hebben vaak een zachter gepolsterde zitting
  • Vaak uitgevoerd met opklapbare arm- en/of beensteunen.
  • Deze douchestoelen kun je soms in meerdere zithoogtes bestellen, ze zijn niet in hoogte verstelbaar
  • Ook zitdiepte en zitbreedte kan verschillen, let dus goed op wat jou goed past

Mogelijke nadelen van een douche- toiletstoel met kleine wielen:

  • Aan beide kanten van de toiletpot ruimte nodig om erboven te rijden
  • Niet mogelijk om over drempels te rijden
  • Je kunt niet zelf rijden
  • Je hebt hulp nodig om deze douche-/toiletstoel op de rem te zetten

Prijsrange van een douche- toiletstoel met kleine wielen:

De prijs van deze douche- toiletstoel ligt tussen € 100 en € 1000. De prijs kan hoger uitvallen wanneer je kiest voor de mogelijkheid om er een toiletstoel van te maken. Daarnaast is de prijs afhankelijk van eventuele aanpassingen.

3. Wil je zelfstandig kunnen rijden met je douchestoel?

Beantwoord je deze vraag met “ja”, dan zou je aan de volgende oplossing kunnen denken:

Douchestoel met grote achterwielen

Is het voor jou belangrijk dat je zelf kunt rijden binnen de badkamer, of ook naar je slaapkamer? Dan is een douchestoel met grote achterwielen een optie. De douchestoel met grote achterwielen lijkt op een rolstoel, maar is speciaal ontworpen voor een natte omgeving en kun je dus onder de douche gebruiken. Let er wel op dat je badkamer ruim genoeg is voor de draaicirkel van de zelfrijder douchestoel.

Douche- toiletstoel zelfrijder

De douchestoel met grote achterwielen bestaat ook als douche- toiletstoel. Dit maakt toiletgang mogelijk, terwijl je in de stoel zit. De stoel is dan uitgevoerd met een opening in de zitting om over de toiletpot te kunnen rijden of een ondersteek te gebruiken. Let wel op of er voldoende ruimte is om bij toiletpot echt goed boven de opening van de toiletpot te komen, de grote achterwielen of duwhandvaten kunnen dit belemmeren.

Mogelijke voordelen van de douchestoel met grote achterwielen:

  • Zelfrijder kan jouw zelfredzaamheid vergroten
  • Kan een goede oplossing zijn om jezelf te verplaatsen tussen badkamer en slaapkamer
  • Ook te koop als douche- toiletstoel
  • De toiletopening kan door middel van een vulstop afgesloten worden zodat er een normale zitting ontstaat
  • Douchestoelen met toiletuitsparing hebben vaak een zachter gepolsterde zitting
  • Armsteunen kunnen meestal omhoog voor het maken van een zijwaartse transfer
  • Beensteunen zijn meestal wegklapbaar
  • Voetsteunen zijn vaak in hoogte verstelbaar

Mogelijke nadelen van de douche- toiletstoel met grote achterwielen:

  • De douchestoel neemt veel ruimte in beslag
  • Je hebt een ruime badkamer nodig voor de grote draaicirkel

Prijsrange van de douche- toiletstoel met grote achterwielen:

De prijs van een douchestoel met grote achterwielen / zelfrijder ligt tussen de € 350 en € 3000 euro. De prijs hangt af van de functies waarover de douchestoel beschikt. Een douchestoel met grote achterwielen met een toiletfunctie zal duurder uitvallen dan een standaard douchestoel met grote achterwielen.

4. Heb jij tijdens het douchen veel hulp nodig?

Beantwoord je deze vraag met “ja”, dan zou je aan de volgende oplossing kunnen denken:

Douche- toiletstoel in hoogte verstelbaar

Deze douche- toiletstoel heeft veel instelmogelijkheden omdat de kantelhoek en hoogte verstelbaar zijn. Degene die jou helpt kan de hoogte en ook de kantelhoek aanpassen aan eigen behoefte, Zo creëer je een gezonde werkhouding en verminder je fysieke overbelasting. Door het spelen met de kantelhoek kun je ook vaak een beter zitcomfort bereiken.

Mogelijke voordelen van de in hoogte verstelbare douche- toiletstoel:

  • In hoogte verstelbaar met hydraulische voetpomp of elektrisch
  • Kantelverstelling kan extra zitcomfort bieden, niet alle druk op bovenbenen en stuit
  • Mogelijk te kiezen voor een model met verstellingen voor zittend aan- en uitkleden
  • Betere ergonomische houding voor degene die jou helpt bij het douchen, drogen en aan- uitkleden
  • Veel modellen hebben been- en voetsteunen
  • Alle modellen hebben armleuningen, dit voorkomt eventueel zijwaarts vallen
  • Sommige modellen hebben opklapbare armleuningen
  • Tijdens het douchen ben jij op gelijke hoogte als degene die jou helpt en heb je samen meer contact
  • Vier kleine wielen met rem

Mogelijke nadelen van de in hoogte verstelbare douche- toiletstoel:

  • Elektrische uitvoering heeft jaarlijks onderhoud nodig
  • Let op of je voldoende ruimte hebt in je badkamer, vergeet niet om na te denken over voldoende ruimte voor degene die jou helpt
  • Sommigen vinden de hoge stand en/of de kanteling niet prettig of eng
  • Door de kleine wielen niet mogelijk om over drempels of andere obstakels te
  • Stuk duurder dan een ‘normale’ douchestoel
  • Soms lastig om vergoed te krijgen; goede indicatiestelling nodig

Prijsrange van de in hoogte verstelbare douche- toiletstoel:

De in hoogte verstelbare douche- toiletstoelen kosten tussen de € 2.500 en € 8.500.

Het grote verschil in prijs zit ‘m vaak in elektrische of hydraulisch bediening. Ook de optie om in de stoel verstellingen te hebben voor aan- en uitkleden van zowel boven als onderkleding verhoogt de prijs aanzienlijk. Ook bij dit soort douchestoelen zijn meerdere aanpassingen mogelijk, denk aan soort armleuning, extra rug ondersteuning, een zachter zitting of rugleuning.

 

Vergoedingen van de douchestoelen

Lenen

Bij een thuiszorgwinkel kunnen tijdelijke hulpmiddelen geleend worden. Dit zijn standaard hulpmiddelen, zoals:

  • Douchekruk (zonder rugleuning)
  • Douchestoel (losstaand met rugleuning en armleuningen)
  • Douchestoel op kleine wielen
  • Toilet-douchestoel op kleine wielen
  • Douche- toiletstoel hoog-laag hydraulisch

26 weken kosteloos

Een hulpmiddel kan voor maximaal 26 weken kosteloos geleend worden. Dit wordt vergoed vanuit de zorgverzekeraar. Soms is er een telefonische indicatie nodig om in aanmerking te komen voor de vergoeding van de kosteloze uitleen vanuit de zorgverzekering. Voor meer informatie kan overlegd worden met de zorgverzekering.

Huren

Wanneer een hulpmiddel nodig is maar er geen recht (meer) is op kosteloos lenen kan je het hulpmiddel huren. De huur van het hulpmiddel moet je zelf betalen. De huurprijs verschilt per hulpmiddel.

Vergoedingen

In de meeste gemeenten worden hulpmiddelen voor zittend douchen gezien als algemeen gebruikelijke voorzieningen. Je krijgt dan geen vergoeding van de douchestoel vanuit de afdeling Wmo van de gemeente. In sommige gemeentes of in specifieke situaties worden douchestoelen nog wel vergoed.  Om te kijken of je in aanmerking kan komen voor vergoeding van een douchestoel kun je contact nemen met de afdeling Wmo van de gemeente waarin je woont.

Een ergotherapeut kan ondersteunen bij het formuleren van een indicatie en doen van de aanvraag bij de gemeente.

Kopen

Wanneer er een hulpmiddel permanent nodig is, kan het hulpmiddel gekocht worden. Het hulpmiddel is dan uiteraard jouw eigendom.

Zie voor meer informatie ons helpcentrum.

Keuzehulpkrukken, zitjes en stoelen - zittend douchen in het ergotherapie magazine

Gerelateerde hulpmiddelen