‘Draaibed’
Gelukkig zijn er de laatste jaren verschillende ontwerpers aan de gang gegaan om tot een meer comfortabele en minder arbeidsintensieve oplossing te komen. Een daarvan hebben we voor Scouters onder de loep genomen: het Vendlet systeem. Dit hulpmiddel, ook wel ‘Draaibed’ of ‘wentellaken systeem’ genoemd, maakt het mogelijk om gedraaid te worden zonder geduw en getrek. En met weinig moeite voor de verzorgenden. Om het zelf te ervaren kregen we een middag de beschikking over een bed met het Vendlet systeem. Daarmee zijn de in dit artikel genoemde ervaringen en gegevens gebaseerd op de versie die in september 2021 (en nu nog steeds) leverbaar is.
Wat is het?
Vendlet levert een systeem waarbij je je kan omdraaien door het laken waar je op ligt zijwaarts te bewegen. Of eigenlijk wordt het laken aan een kant opgerold en aan de andere kant afgerold. Dit op- en afrollen gaat elektrisch. Het principe is dat op het matras een glad laken zit waarover het draai- of wentellaken glijdt. Je ligt dus direct op het draailaken wat om de rolbuizen zit. Het glijlaken wordt op de hoeken om het matras gedaan en met behulp van 4 klittenbanden vastgemaakt aan de bewegende delen van het bed frame, onder het matras. Het gaat om een losse opbouw die op het frame van het bed gezet wordt.
Het systeem is ontworpen voor bediening door iemand anders, maar je zou het ook zelf kunnen bedienen. Jammer genoeg past het niet op elk type bed, dus als je interesse hebt: check dat goed. Heb je een extra breed bed of een langer bed? Een breedte tot 1.20 is geen probleem en een lengte tot 2.20 ook niet. De opbouw van het Vendlet systeem weegt 42 kg. Dus dat is iets om rekening mee te houden aangezien elk bed een maximale belastbaarheid heeft.
Bij het model wat we hebben getest komen de rollen nog iets boven het matras uit. Volgens de leverancier is dat bij het nieuwe model, de inmiddels leverbare VENDLET Standard, niet meer het geval. De zijwaartse transfers verlopen daardoor makkelijker en prettiger.
Het bed, of eigenlijk de twee rolbuizen als vervanging van het bedhek, wordt bediend met een afstandsbediening aan een snoer. Dat betekent dat je bij een elektrisch verstelbaar bed twee bedieningskastjes hebt. De knoppen zijn zo gemarkeerd dat ze logisch zijn voor iemand die naast het bed staat. Als je ze zelf vanuit je bed bedient staan ze verkeerd om zodat de bediening ineens minder intuïtief is.
Schoonhouden
Voor het goed functioneren van het Vendlet systeem heb je twee lakens nodig. Ten eerste een op het matras gespannen glad laken en ten tweede een laken waarmee je de persoon in kwestie draait. Het gladde laken kan bij een ongelukje makkelijk afgenomen worden. In de praktijk wordt voor de nacht desondanks wel eens gekozen voor een celstofmatje. Mocht het wassen toch nodig zijn, dan kun je het gladde laken tot 60 °C wassen. Het gladde laken mag echter niet in de droger, het draailaken wel. Voor zorginstellingen is het handig te weten dat het systeem mee kan in de automatische beddenwasstraat. Dat bespaart tijd en zorgt meteen voor een goede hygiëne. Ook aardig is dat met een beetje handigheid het laken kan worden verwisseld terwijl je er zelf op ligt. Je hebt dan wel iemand nodig die dat voor je doet. De leverancier raadt aan om van beide types laken er in totaal drie te hebben (een in gebruik, een in de was en een in de kast).
Zit Vendlet mijn bed niet in de weg?
Ik was erg nieuwsgierig of het draaisysteem de verstelling van hoofd- en voeteneinde van het bed in de weg zou zitten. Het laken ligt normaal namelijk gewoon strak op het bed. Maar je kan het laken zo los leggen dat er genoeg speling is om hoofd- en voeteneinde te verstellen. Het bed houdt dus zijn volledige functionaliteit: een mooie meevaller die ik niet had verwacht. Het is zelfs zo dat door slim gebruik te maken van het oprollen van het laken , je niet alleen zijwaartse verplaatsingen (en draaiingen) kunt maken, maar ook transfers naar boven en beneden in het bed. Het is wel wat omslachtig, het ziet er wat gekunsteld uit en je hebt er iemand bij nodig, maar het kán wel. Kijk maar eens op dit filmpje van GoedGebruik.
Ervaring andere gebruikers
In de reviews op de Scouters website zien we nog meer creatieve gebruiksmogelijkheden. Denk aan het wassen, drogen, het aanbrengen van de tilmat en het beoordelen en verzorgen van de stuit. Iemand vindt het Vendlet bed ook erg handig bij het aantrekken van de broek: ‘Geen gedoe met een broek aantrekken. Nu druk je op de knop en draai je de kant op, die op dat moment het beste is zodat je de broek netjes aan kan doen bij de cliënt. Geen blauwe plekken meer van het op mijn zijde duwen. Geen twee hulpverleners meer nodig’. Een ander geeft aan dat aantrekken van steunkousen door het Vendlet systeem wat lastiger is, maar dat dat bij de nieuwe versie waarbij de rollen lager liggen, niet meer het geval zal zijn.
Wat zou ik anders doen?
Dat je met twee bedieningen van het bed moet werken is lastig. Je moet ze allebei op een handige plek zien op te hangen en je hebt ze soms ook allebei meteen na elkaar nodig. Het zou toch mogelijk moeten zijn om een bediening te maken waarmee de functies van het bed en die van het draaisysteem gecombineerd worden. Ook zou ik de bediening optioneel zo maken dat deze ook vanuit bed gezien intuïtief werkt.
Wordt het vergoed?
Voor een vergoeding door de zorgverzekeraar zijn er twee zaken nodig. Op de eerste plaats een indicatiestelling met betrekking tot de noodzaak. Hierbij moet centraal staan wat het Vendlet systeem voor de gebruiker doet of betekent. Een ergotherapeut die verstand heeft van hulpmiddelen kan je daarbij helpen. Maar het kan ook zijn dat het bed de noodzaak voor de inzet van professionele zorg vermindert: daar waar je zonder Vendlet systeem twee zorgverleners nodig hebt kun je dezelfde zorg met het Vendlet systeem met één zorgverlener geven.
Op de tweede plaats heb je de leverancier van het Vendlet systeem nodig, die heeft de contractafspraken met de zorgverzekeraar. Zo’n verstrekker is bijvoorbeeld Medipoint, Vegro, Welzorg, Kersten of Doove. Alternatief is contact opnemen met de fabrikant zelf, Vendlet B.V.. Het is verstandig om de indicatiestelling voor een Vendlet systeem voor te leggen, dan sta je sterker. Pas op, bij de vergoeding blijken de lakens een probleem te kunnen zijn. Het kan al veel moeite kosten om twee set lakens vergoed te krijgen. Maar eigenlijk zou je er dus drie moeten hebben.
Toch loopt de verzekeraar niet altijd meteen warm voor een dergelijke voorziening. De kosten beginnen namelijk bij € 6.500 (ex. BTW) en kunnen verder oplopen als er extra opties of aanpassingen nodig zijn. Dit is echter een eenmalige uitgave. Als je die kosten vergelijkt met het jarenlang inzetten van extra personeel en het extra tijdsbeslag, krijg je een ander verhaal. Het kan geen kwaad om een dergelijke kostenvergelijking in een aanvraag te zetten. Anderzijds is de kwaliteit van zorg minstens zo belangrijk, maar niet goed in Euro’s om te zetten. Iemand laat op Scouters deze review achter: ‘Als verpleegkundige in de Gehandicaptenzorg ben ik erg tevreden met het product en het gemak ervan. De cliënt is dat ook en zij geeft aan dat dit de kwaliteit van leven verhoogt. Dat is het mooiste wat je kan horen als verpleegkundige’.
Mijn conclusie
Het systeem doet wat het belooft. Hoewel je even de tijd moet nemen om het te leren kennen, is het bedienen niet ingewikkeld en kost het weinig moeite. Het comfortabel draaien van de persoon in kwestie kan op die manier door een zorgverlener of mantelzorger gedaan worden. Hoewel het niet is bedoeld voor zelfstandig gebruik, is dat volgens mij toch goed te doen, uiteraard afhankelijk van wat je zelf kunt. Het systeem kan daarmee een flinke bijdrage leveren aan het behouden van de zelfredzaamheid. De prijs is wel een dingetje. Als je alleen naar de aanschaf kijkt is het even schrikken. Maar als je de besparingen over langere tijd, de kwaliteit van zorg, het comfort voor de gebruiker, mogelijk meer zelfredzaamheid meeneemt, verdient het systeem zich terug.
Meer lezen over het Vendlet systeem?
